Sanktuarium w Brzesku nabiera blasku

dodano: 13-01-2016

W sanktuarium w Brzesku zakończył się kolejny etap renowacji sklepienia kościoła. W tym roku planowane jest już  uroczyste zakończenie prac konserwatorskich. To kosztowne przedsięwzięcie było możliwe dzięki funduszom polskim i niemieckim.

Kościół parafialny p.w. Narodzenia NMP w Brzesku [Brietzig], pow. pyrzycki, należy do najcenniejszych zabytków sakralnych na Pomorzu Zachodnim. Znany z istniejącego tu sanktuarium maryjnego, ściąga coraz liczniejszych pielgrzymów i turystów. Wzniesiony ok. 1300 r., wzmiankowany był w 1303 jako filia parafii w Letninie, a w 1490 jako kościół parafialny. Wczesnogotycki, salowy, zbudowany został z ciosów granitowych. Od lat trzydziestych XVI w. służył ewangelikom, którzy jednak zachowali późnogotycki tryptyk z figurą Marii, wzbogacając go w 1613 r. o manierystyczną obudowę i sceny pasyjne malowane przez Michaela Haentza z Choszczna. Na początku XVII w. powstały dalsze manierystyczne elementy wystroju i wyposażenia – polichromia ścian, której fragmenty są obecnie eksponowane oraz datowana na 1612 r. ambona o bogatej dekoracji snycerskiej i malarskiej. Najwspanialszy jednak podziw budzi barokowe drewniane sklepienie pozorne z 1697 r. Wykonawcą jego niezwykłej konstrukcji był Michael Pahl, określony w zachowanej do dziś inskrypcji jako czeladnik młynarski (Mühlenbursche) z Brzeska.

Drewniana imitacja sklepienia krzyżowo-żebrowego sugeruje podział wnętrza na dwie nawy. Zakończenia spływów żeber na osi nawy i wsporniki przy ścianach akcentowane są szyszkami, belkę tęczową podtrzymują męskie półpostacie z kartuszami. Wysklepki ozdobione zostały rzeźbionymi liśćmi akantu, a przede wszystkim polichromią przedstawiającą anioły, z których jedne unoszą się wśród obłoków, chwaląc Boga grą na instrumentach muzycznych (oddanych tu z fotograficzną wiernością), inne dźwigają narzędzia Męki Pańskiej (tzw. Arma Christi). Podobne przedstawienia aniołów rozmieszczono w ścianach tarczowych pod wysklepkami. Malowane chóry anielskie zdobią stropy wielu pomorskich świątyń, natomiast unikatowa dziś konstrukcja brzeskiego sklepienia miała do 1944 r. jedyną analogię w zniszczonym pod koniec wojny kościele w Bladiau (Bledzewie) aż w Prusach Wschodnich. Dopełnieniem barokowego wyposażenia kościoła w Brzesku jest cykl obrazów emblematycznych z końca XVII w. oraz świecznik korpusowy z 1695 r. W latach 1814-1817 powstała na cmentarzu przykościelnym wolnostojąca neogotycka dzwonnica, której projektantem był słynny architekt Karl Friedrich Schinkel.

W 1945 r. kościół przejęty został przez katolików. Dzięki staraniom ks. proboszcza Januarego Żelawskiego w 1992 r. uzyskał rangę Sanktuarium Maryjnego. W kwietniu 2011 r. rozpoczęły się prace konserwatorskie przy drewnianym pseudosklepieniu, finansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Niemiecko-Polskiej Fundacji Ochrony Zabytków (Deutsch-Polnische Stiftung Kulturpflege und Denkmalschutz), dotacji Niemieckiego Rządu Federalnego na Kulturę i Media, Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Samorządu Województwa Zachodniopomorskiego i Parafii Brzesko. Wykonawstwo powierzono firmie pana Tadeusza Makulca ze Szczecina. Dotychczas wykonano ok. 50 proc. prac, w których zakresie było m.in. wzmocnienie konstrukcji drewnianej, impregnacja owado- i grzybobójcza, wzmocnienie i pełna konserwacja malowideł łącznie z punktowaniem ubytków. Poddane konserwacji partie sklepienia już dziś cieszą oko żywymi barwami. Dopiero jednak po całkowitym ukończeniu prac widoczny będzie efekt zamierzony przez barokowych artystów – cieśli, stolarzy, snycerzy i malarzy. 

Burmistrz Marzenę Podzińską szczególnie cieszą prace prowadzone w Brzesku, bo jest ona mieszkanką tej malowniczo położonej miejscowości. - Można powiedzieć, że kościółek w Brzesku z jednej strony jest bardzo dużą atrakcją turystyczną. Ale także jako miejsce kultu Matki Bożej jest miejscem szczególnym - mówi burmistrz Marzena Podzińska. - I to nie tylko dla mieszkańców naszego powiatu czy województwa. Dlatego bardzo się cieszę, że udało się pozyskać środki na konserwację tej świątyni. Teraz nabiera ona nowego blasku.

Galeria zdjęć