Urząd Miejski w Pyrzycach

  • Pic 1
  • Pic 2
  • Pic 3
  • Pic 4
  • Pic 5
  • Pic 6
  • Pic 7
  • Pic 8
  • Pic 9
logo

Atrakcje i zabytki

dodano: 15-03-2012

Obwarowania miejskie w Pyrzycach

Miejskie mury obronne Pyrzyc rozpoczęto budować w XIII w.; z tego czasu pochodzi ich część dolna, kamienna. W XV w. mury nadbudowano cegłą ceramiczną, tak że ich wysokość dochodziła do 7-9 m. Mury podzielone były na 52 odcinki basztami i czatowniami (tych ostatnich było ok. 50). Od strony zewnętrznej mury otoczone były wałami i fosami (odległość wałów od muru wahała się w granicach od 15 do 70 m). Długość murów miejskich przekracza 2200 m. Czworoboczne czatownie (pierwotnie otwarte od strony miasta i połączone ze sobą systemem drewnianych pomostów i przejść) od polowy XVII w. były – w części przypadków - zamieniane na domy mieszkalne dla biedoty. W zachowanych czatowniach widoczne rozglifione otwory okienne o odcinkowych nadprożach oraz szczelinowate otwory strzelnicze. Współcześnie w najgorzej zachowane są mury w południowo-zachodniej części miasta.

Obwałowania miejskie i fosy powstały w XIII w. (pierwsze wzmiankowane w źródłach już w 1279 r., drugie w 1253 r.). Wraz z murami broniły one dostępu do miasta na całym obwodzie założenia urbanistycznego. Odległość obwałowań od murów wahała się w granicach od 15 do 70 m. Fosy zasilane były wodą z Czarnej Strugi Stawu Młyńskiego; szerokość lustra wody fos –przy maksymalnym wypełnieniu – wynosiła ok. 25 m. Po 1750 r. część wałów została splantowana, a pozostała część w latach 1830-45 obsadzona drzewami owocowymi, kasztanowcami i klonami i zamieniona w promenady. Znaczną część fos zasypano po 1860 r. i zamieniono na ogrody. Wały i fosy zachowane są współcześnie fragmentarycznie, najlepiej w południowej i wschodniej części miasta.

Wzgórze przy ul. Staromiejskiej w Pyrzycach

Cmentarz założony na wyniesieniu (Wzgórze Chramowe), prawdopodobne w 1. poł. XIX w. Nieregularny, owalny teren cmentarza ograniczony skarpami wzgórza, jednoalejowy. Słabo czytelne ślady nagrobków z 2. poł. XIX w. i sprzed 1945 r. Teren przecięty w osi długiej aleją, mocno porośnięty drzewami, zakrzewiony; pojedyncze egzemplarze starodrzewu lipowego.

Kościół przy ul. Staromiejskiej w Pyrzycach

Kościół wzniesiony ok. 1260 r. jako świątynia klasztorna zakonu augustianek. Zapewne przy kościele i klasztorze założono cmentarz. Działka kościelna (cmentarza) położona nie niewielkim wyniesieniu terenu, z centralnie posadowionym kościołem oraz budynkiem mieszkalnym. W otoczeniu kościoła pojedyncze okazy starodrzewu: jesiony, kasztanowiec, lipa, dąb i grochodrzew. Brak śladów sepulkralnych.

Miejsce pierwszego chrztu Pyrzyczan

Studnia św. Ottona wybudowana w latach 1825-26 wg projektu K. F. Schinkla w miejscu Świętego Źródła związanego tradycyjnie z chrztem Pyrzyczan, dokonanym w 1124 r. przez biskupa Ottona z Bambergu. Projekt parku otaczającego studnię opracował F. P. Lenne, ogrodnik królewski. Studni od 1902 r. towarzyszyło brązowe popiersie biskupa Ottona; do czasów współ-czesnych nie zachowało się. Studnia składa się z prostokątnego basenu ocembrowanego drewnem dębowym; lustro wody ca 100 cm poniżej poziomu posadzki, obudowane blokami kamiennymi. Na bloku wschodnim inskrypcja: "Ad fontem vitae hoc aditu properate lavandi connstantis vitae ianua XPS erit". Zewnętrzną obudowę źródła stanowią kamienne mury (wys. ca 145 cm), wzniesione na planie kwadratu (800 x 800 cm) z półkolistą apsydą po stronie wschodniej. Na osi źródła ustawiony krzyż łaciński z czerwonego granitu polerowanego.

Kościół przy ul. 1 Maja w Pyrzycach

Kilkufazowy kościół gotycki, wzniesiony w 2. poł. XIII w., a następnie przebudowywany i rozbudowany (m. in. w pierwszej połowie XIV w. nadano mu formę czteroprzęsłowej, trzynawowej pseudobazyliki z trzy- i pół-przęsłowym prezbiterium zamkniętym pięciobocznie i wieżą kwadratową w rzucie, w XV w. wykonano obejście prezbiterium i kaplice przy wieży, w 1739 roku wybudowano nową wieżę wschodnią). Obiekt wielokrotnie był niszczony pożarami, a następnie remontowany. W latach 1958-66 remont powojenny. Elewacje długie dzielone ostrołukowymi oknami, takimiż portalami i przyporami, skrępowanymi gzymsem cokołowym. Otwory okienne i drzwiowe ujęte rozglifionymi obramieniami, wykonanymi z kształtek ceramicznych. Okno elewacji wschodniej większe od pozostałych, zakończone lukiem ostrym o wysokiej strzałce. W przyziemiu wykute wtórnie dwa ostrołukowe okienka, ujęte dwudzielnymi blendami z potrójnymi tondami z fragmentami dekoracji maswerkowej. Podwójne blendy zwieńczone wimpergami występują również w licu lizen opinających prezbiterium. Wieża przykryta hełmem namiotowym, dekorowana ostrołukowymi blendami, umieszczonymi w kilku kondygnacjach; w bezokiennej kondygnacji najwyższej tarcze zegarowe. Kościół ma wnętrze czteroprzęsłowe, trzynawowe pseudobazylikowe z trzy- i pół-przęsłowym prezbiterium, otoczonym nawą obejścia.

Kościół i wieża kościoła w Brzesku

Kościół wzniesiony w XIII w. (wskazuje na to regularny układ kwadr granitowych ścian). Jest to wczesnogotycka świątynia salowa, wybudowana z kamienia i cegły. W latach 1612-13 powstały barokowe ołtarz i ambona autorstwa Michaela Haentza, snycerza z Choszczna. W 1697 r. Michael Pahl z Muhlenbruch wykonał modrzewiowy, polichromowany strop, imitujący dwunawowe, czteroprzęsłowe sklepienie krzyżowo-żebrowe z podwieszonymi zwornikami i bogatą dekoracją rzeźbiarską. W 1817 r. dobudowano kruchtę i od południa zakrystię. W 1870 r. przeprowadzono renowację kościoła w duchu gotyckim. Elewacja północna asymetryczna, 3-osiowa, z dwuskokowym, ostrołukowym portalem gotyckim oraz dwoma łukowymi, rozglifionymi oknami. W elewacji południowej trzy łukowe okna o zróżnicowanym poziomie podokienników. Elewacja wschodnia przepruta dwoma oknami łukowymi, ujętymi prostymi opaskami; pomiędzy nimi ostrołukowa blenda (również z opaską). W elewacji tej widoczne pozostałości boni. Po stronie wschodniej szczyt zdobiony łukowymi blendami. W obrębie dwuspadowego dachu niewielka, czworoboczna sygnaturka.

Wolnostojąca wieża – dzwonnica przykościelna wzniesiona w latach 1815-1857, na podstawie projektu znanego architekta F. Schinkla i powiatowego mistrza budowlanego Liersa ze Stargardu. Nieporozumienia między F. Schinklem a Jutebrockiem, następcą Liersa doprowadziły do przedłużenia terminu ukończenia budowli. Korpus obiektu trójczłonowy, składający się z zestawionych jeden na drugim prostopadłościanów o ściętych narożnikach, rozdzielonych profilowanymi gzymsami i zwieńczony ostrosłupowym, strzelistym hełmem ośmiobocznym. Otwory akustyczne w postaci zestopniowanego triforium. W szczycie hełmu sterczyna w postaci krzyża z kulą u podstawy.

Dwór w Krzemlinie

Dwór w Krzemlinie został wzniesiony w kon. XVIII w. przez rodzinę von Bellingów. Datowanie potwierdza zarówno forma architektoniczna jak i kolebkowe i krzyżowe sklepienia w piwnicy. W sensie formalnym jest to budynek murowany, parterowy, 11-osiowy, podpiwniczony, nakryty wysokim dachem mansardowym, o klasycystycznej formie architektonicznej. Charakteryzuje się dużą jednorodnością stylową.

Brak informacji o przebudowach lub wcześniejszych remontach obiektu. W 2 poł. XIX w. dobudowano ganek północny. Dwór uniknął zniszczeń w trakcie II wojny światowej i stanowi cenny przykład XVIII-wiecznej architektury rezydencjonalnej. W l. 1949-1970 użytkowany przez miejscowy PGR (pomieszczenia administracyjne i mieszkalne). Od 1970 r. w zarządzie Poznańskiej Hodowli Roślin, obecnie własność Gminy Pyrzyce.

Opracowanie: mgr Maria Witek



Wysoki kontrast - wersja strony dla niepełnosprawnych

szukaj Szukaj na stronie
e-Urząd

Rozlicz PIT w Pyrzycach
Rozliczenie PIT online w PITax.pl jest dostępne dzięki projektowi „Wspieraj lokalnie” przygotowanemu przez Instytut Wsparcia Organizacji Pozarządowych oraz PITax.pl Łatwe podatki.

foto co? gdzie? kiedy?

Pytanie do Burmistrza

tv Nasz kanał TV

foto W obiektywie...

Unijne i krajowe fundusze pomocowe

Instytucje

Korzystanie z serwisu oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie, z których niektóre mogą być już zapisane w folderze przeglądarki. Nie pokazuj więcej tego powiadomienia